خلاقیت در نوشتن با یک جا نشستن به دست نمی‌آید
به این جمله توجه کنید:
مردم خلاق زمان لازم دارند تا کناری بنشینند و کاری نکنند.
به نظر شما این جمله یعنی چه؟ من این جمله را در گروه تلگرامی انجمن ادبیات داستانی ایده مطرح کردم و نظرات مختلفی دریافت کردم.
نظراتی که در مورد چنین جملاتی داده می‌شود حول دو گزارۀ زیر می‌چرخند:
- الف) استراحت لازمۀ حفظ کیفیت در کار است.
- ب) اگر من کاری نمی‌کنم یعنی اینکه در جستجوی خلاقیت هستم. (توجیه تنبلی و بی‌خاصیتی)
اینجا چند مسأله هست که باید به طور کامل روشن شود:
یک
نوشتن یک «عمل» مفید و مهم در راه رسیدن به خلاقیت است. یعنی بدون نوشتن مداوم، طبیعتاً چیزی به نام خلاقیت وجود نخواهد داشت.
دو
نوشتن خشک و خالی معنی ندارد. یعنی باید در کنار نوشتن، خواندن داستان‌های متنوع و قوی، خواندن کتاب‌های آموزشی، نشر دادن نوشته‌ها و شرکت در جلسات گفتگو و تبادل نظر هم تبدیل به برنامۀ منظم شود.
سه
انجام هر فعالیتی از طبیعت سینوسی بدن انسان تبعیت می‌کند. یعنی مانند نمودار تابع سینوسی یک روز در اوج آمادگی هستیم و روزی هم در حضیض به سر می‌بریم. نوشتن هم از این قاعده مستثنی نیست. دو روز که مرتب بنویسی، روز سوم حس نوشتن نداری. و این طبیعی است. سؤال اینجاست حس نوشتن نداری، حس خواندن چه؟ حس گفتگو چه؟ حس دیدن یک فیلم خوب چه؟
چهار
در این جمله گفته شده است «مردم خلاق». این عبارت می‌تواند معنای دو پهلو داشته باشد. یک پهلوی آن این است که اگر مدام و بی‌توقف کار کنی، ممکن است کیفیت کارت پایین بیاید. که حرف درستی است. اما پهلوی دیگه این حرف، رو به افرادی است که مدت‌های طولانی هست که چیزی ننوشته‌اند و کاری نکرده‌اند. و در عین حال معتقدند که باید صبر کرد تا اثر خلاق در ذهن شکل بگیرد و سپس آن را بر روی کاغذ آورد.
اگر منتظر هستید تا ابتدا شاهکار به ذهن بیاید، بعد آن را روی کاغذ بیاورید، در این صورت شما هم یک نفر دیگر مانند خیل عظیمی از کسانی که ادای نوشتن را خوب در میاورند ولی در یک سال گذشته حتی یک پاراگراف روی کاغذ نیاورده‌اند.
اگر نگاه پرفکشنیستی ندارید و صرفاً دارید کمی به خودتان استراحت می‌دهید و به محض اینکه چیزی به ذهن خطور کرد آن را می‌نویسید، در این صورت بله این جمله توصیۀ درستی هست.
پنج
و در نهایت مهم‌ترین نکته: نوشتن می‌تواند راجع به هر چیزی باشد. مثلاً همین جمله باعث شد من این متن را بنویسم. دیدن یک فیلم، خواندن یک کتاب، حرف زدن با یک نفر در جایی مثل کافه یا صف نانوایی، حرف‌های پدر و مادر و هزاران چیز دیگر، بهانه‌هایی برای نوشتن و روی کاغذ آوردن ایده‌ها وافکار ما هستند. آن قدر این کار را می‌کنیم و در کنارش داستان‌های خوب و کتاب‌های آموزشی مفید می‌خوانیم، نوشته‌های خود را به اشتراک می‌گذاریم، گفتگو می‌کنیم و چه و چه تا ذره ذره ایده‌های خلاق در ذهن ما شکل بگیرند و نوشته‌های خوب روی کاغذ بیایند و ما یک اثر خوب خلق کنیم.
اگر دوست دارید همیشه اولین نفری باشید که از به روزرسانی‌های سایت مطلع می‌شوید، لطفاً ای‌میل خود را در قسمت زیر وارد کنید.